By Tạ Quang Trung, Tháng 8, 1987
Click here for English version
Trả Lời Cuộc Phỏng Vấn
1.
Kính thưa quí bà,
Kính thưa quí ông trong phái đoàn:
Toàn thể gia đình chúng tôi đây đều mang họ Hồng Bàng,
các mầu máu đều đỏ,
các làn da đều vàng,
đời đời sinh sống trên đất Việt Nam.
Mảnh đất đã có một thời hân hạnh được quí bà,
và được quí ông âu yếm gọi là “nước bạn”
và do tình cảm cao cả ấy,
nên quí bà,
quí ông,
và các bạn cường quốc khác,
đã rộng lòng ban cho chúng tôi rất nhiều súng đạn:
Những viên đạn đại bác chế tạo tại nước Nga,
những dàn hảo tiễn cachusa
những trái bom made in USA,
những khẩu súng sản xuất tại nước Công Hòa Dân
Chủ Nhân Dân Trung Hoa,
những khẩu AK,
và còn rất nhiều,
rất nhiều những thứ để giết người khác.
Rồi do sự cổ võ nồng nhiệt của quí ông,
và của quí bà,
anh em chúng tôi đã tận tình bắn giết lẫn nhau,
trong cuộc chiến huynh đệ tương tàn,
vì kính thưa quí bà,
và kính thưa quí ông,
khi lật mặt nạ các tử thi,
thì thấy tất cả các màu máu đề đỏ,
thì thất tất cả các mầu da đề vàng,
va dù sinh trưởng ở miền Bắc
hay ở miền Nam,
thì họ đều mang họ Hồng Bàng
thì ho đều là người Việt Nam.
Thưa, tất cả ho đều là người Việt Nam!
Khi cuộc chiến đang vô cùng mãnh liệt
khi cuộc chiến đã đến hồi tàng khốc,
một mất,
một còn,
thì quí bà,
và quí ông lại quay lưng,
lại bỏ đi.
Khi quí bà và quí ông đến đây đã không do chúng tôi mời,
lúc quí bà và quí ông bỏ đi cũng không nói một lời từ biệt
Bỏ mặt hai phía chúng tôi trong gông cùng, rên xiết.
Bỏ mặc hai phía chúng tôi sống trong uất hận,
tràn đầy tiếng khóc, tiếng than.
Bởi vì toàn thể chúng tôi đang lâm vào cảnh
nước mất, nhà tan.
Bởi vì quí bà,
và bởi quí ông
đã troi tay, trói chân chúng tôi,
rồi ném chúng tôi cho lũ hung tàn.
Nay thì nghiệm ra rằng:
ở nơi quí bà,
và ở nơi quí ông,
không bao giờ có được tình bè bạn.
Vì tình bạn bè căn cốt ở sự thủy chung.
Mà ở nơi quí bà,
và ở nơi quí ông,
thì chảng bao giờ có được sự thủy chung.
Thực ra thì quí bà,
và quí ông,
chỉ cần người hùn hạp, làm ăn, buôn bán.
Đến cuối kỳ tính sổ,
thấy không có lời thì đơn phương hủy bỏ hợp đồng.
Như người đàn ba,
một khi đã chán chê chồng,
rồi ra thì cũng sẽ bỏ chồng,
để đi tìm cuộc vui mới!
2.
Những năm trước đây chúng tôi là người đọc sánh.
Mà nay thì tầng lớp gọi là trí thức không có
giá trị bằng một cục phân (1)
Nên chế độ mới không cần,
ví sự hiểu biết chỉ gây ra lắm điều trở ngại,
trên con đường
dẫn, đưa dân tộc chúng tôi,
tiến mau, tiến mạnh, tiến vững chắc
đến miệng hó thẳm của sự diệt vong (2)
3.
Do đó dã hơn mười năm nay,
hàng năm, chúng tôi đều dân lời thỉnh nguyện:
được sang quí quốc làm một chân gác gian,
cho các ông chủ Tư Bản.
Những ông chủ tiền rừng, bạc biển.
khi mua vui thì “quen thói bốc trời” (3)
khi trả lương cho công nhân thì lại tính
từng đồng cent nho nhỏ.
Chúng tôi nguyện cam chịu mọi điều cực khổ:
“đổi bát cơm bằng một bát mồ hôi”
và ngay cả việc:
“vờ lăm le ở vú,
con tấp teerng đi bồi.” (4)
Bởi vì thế hệ chúng tôi thì coi như đã bị bỏ đi
rồi.
Chỉ còn hy vọng rằng:
con, cháu chúng tôi,
mai sau sẽ được làm người!
Cuối cùng,
Kính thưa quí bà,
và kính xin quí ông,
vui lòng thể nhận nơi đây lời chân thành cảm tạ
của chúng tôi,
những người bạn ngày xưa,
mà nay đã trở thành xa la.
Xin cám ơn.
Sàigòn, tháng 8 năn 1987
Chú thích:
(1) Tư tưởng Mao Trạch Đông – “Cải tạo trí thức”
(2) Lê Duẩn – Kế hoạch ngũ niên lần thứ nhất, 1975-1980, đưa cả nước tiến mau, tiến mạnh, tiếng vững chắc lên chũ nghĩa xã hội.
(3) Thơ Nguyễn Du
(4) Thơ Trần Kế Xương
English translation by Lê Thương
Poems from the Bottom of Hell
Answers at an Interview
By Tạ Quang Trung, August, 1987
“I have only committed the mistake of believing in Americans” (former Prime Minister Sirak Matak of Cambodia)
1.
Dear Ladies,
Dear gentlemen in the delegation:
Our whole family carry the last name Hong Bang,
red blood,
yellow skin,
thousand of years living in the land called Vietnam.
The land, once honourably and warmly called our
“allied nation” by dear ladies and gentlemen,
because of that lofty friendship,
dear ladies, and dear gentlemen,
and the other allied powers, you
generously gave us great amounts
of guns and ammunition:
The artillery shells made in the Soviet Union,
the cashusa rockets,
the bombs made in the U.S.A.,
the guns made in the People’s Republic of China,
the AKs,
and many, many,
many more other materials for killing our people.
Then, with strong excitement from dear gentlemen,
and dear ladies,
we blood-brothers killed each other barbarously
in the brotherhood war,
because dear ladies,
and dear gentlemen,
when we turned over the corpses,
they were all red blood,
they were all yellow skin,
though they were born in the North,
or they were born in the South of Vietnam,
they all carried family name Hong Bang,
they were all Vietnamese.
When the war was getting to its fierce point,
when the war reached its atrocious summit,
just dead, yes, they were all Vietnamese! not alive,
then all of you dear ladies
and dear gentlemen, you turned your backs,
and walked away.
Dear ladies and dear gentlemen,
you came after all without our invitation,
and you left without saying “good bye”.
Leaving us, on the both sides, to groan
under the yoke of tyranny.
Leaving both sides of us to writhe
with cries and tears.
Because all of us fell into the situation,
without a homeland, without houses.
Because dear ladies,
and dear gentlement,
you tied our hands, you tied our feet,
then threw us into the hands of cruel people.
Now we understand that:
with you dear ladies,
and dear gentlemen,
there is no friendship.
Friendship relies on loyalty.
But from you dear ladies and gentlemen,
there is no friendship or loyalty.
In fact, dear ladies,
and dear gentlemen,
you just needed partners for doing business, until
at the end you found
there were no profits,
so you canceled the contracts yourself.
2.
Years ago, we liked to read fine books.
Today, intellectuals are nothing
but piece of feces. (1)
So the new government does not need the intellectuals
because the knowledge causes a lot of troubles,
on the road
leading our people,
move fast, move strongly, move steadily,
to the edge of the sinkhole of perdition. (2)
3.
Yes, today it has been more than ten years,
and every year, we submit a petetion:
allow us to come to your country
to get jobs as security guards
for the capitalist bosses.
Those bosses with countless uncountable riches, so
when they buy pleasure, “they pay without counting the money,” (3)
but when they pay their employees,
they count penny by penny.
We vow to bear any hardness:
“to trade our sweat for a bowl of rice”,
as “my wife attempts to be a babysitter,
my children intend to be servants”. (4)
Although our generation was abandoned,
we hope that our children’s generation
may be treated as human-beings in the future!
Finally,
dear ladies,
and dear gentlemen,
please accept our appreciation,
from the pits of our hearts, from your
old friends of the old days,
who have become mere strangers nowdays.
Many thanks, of course,
Sincerely,
Saigon, August – 1987
Annotations:
(1) Mao Tse-tung, charman of the People’s Republis of China in “The Re-education of the intellectuals”.
(2) Le Duan – the first 5-year plan 1975-1980 to move Vietnam fast, strongly, steadily to Socialism.
(3) From a poem by Nguyen Du.
(4) From a poem by Tran Ke Xuong
![Pham2[1]](http://www.hoinguoivietrichmondva.org/wp-content/uploads/2014/05/Pham21.jpg)
